मित्रांनो, Operating System म्हणजे काय? आजकाल आपण सगळेच मोबाईल, टॅबलेट, लॅपटॉप, कॉम्प्युटर वापरतो. जग आता डिजिटल होत आहे आणि प्रत्येकजण डिजिटल पद्धतीने काम करत आहे.
विविध डिजिटल प्लॅटफॉर्म वापरत आहे. आपण वापरत असलेले सर्व डिजिटल प्लॅटफॉर्म आणि सर्व गोष्टी ऑपरेटिंग सिस्टमद्वारे चालवल्या जातात. कार्यप्रणालीद्वारे चालविली जाते. ऑपरेटिंग System एक प्रमुख भूमिका बजावते. वेगवेगळ्या प्रकारच्या ऑपरेटिंग सिस्टम आहेत ज्या वेगवेगळ्या tools ना support करतात. या लेखात आपण जाणून घेणार आहोत की Operating System म्हणजे काय?
Operating System म्हणजे काय | What Is Operating System in Marathi
Operating System ला सिस्टम सॉफ्टवेअर देखील म्हणतात. त्याचे Abbreviation OS आहे आणि ते अनेक नावांनी ओळखले जाते. हे OS संगणकाचे हार्डवेअर आणि resources Managed करते. आपण सर्व ऑपरेटिंग सिस्टमद्वारे संगणकाशी संवाद साधू शकतो.
Operating System नसल्यास, आपण संगणक चालवू शकत नाही. तुम्ही नवीन कॉम्प्युटर, लॅपटॉप, मोबाईल विकत घेता तेव्हा तुम्ही सर्वप्रथम त्यात ऑपरेटिंग सिस्टीम इन्स्टॉल करतात. ही ऑपरेटिंग सिस्टीम संगणकाचे हार्डवेअर हाताळण्यास मदत करते. मॅक आणि विंडोज ऑपरेटिंग सिस्टममध्ये काय फरक आहे? याचाही या लेखात उल्लेख आहे.
जेव्हा तुम्ही तुमचा संगणक, लॅपटॉप किंवा मोबाईल चालू करता तेव्हा प्रथम Operating System सुरू होते आणि मग तुम्ही तुमचे काम करतात. या ऑपरेटिंग सिस्टीममध्ये तुम्ही अनेक उपयुक्त सॉफ्टवेअर्स इन्स्टॉल करू शकता जे तुमच्यासाठी उपयुक्त आहेत आणि तुम्ही त्यांचा दैनंदिन जीवनात वापर करता.
Android ही एक Operating System आहे जी मोबाईलमध्ये वापरली जाते. Operating System ची मुख्य कार्ये कोणती आहेत? आणि Operating System चे किती प्रकार आहेत? हे तुम्हाला माहिती आहे का?
Operating System ची मुख्य कार्ये कोणती आहेत | What Are The Main Functions Of Operating System In Marathi
Operating System चे विविध प्रकार आहेत आणि त्यांची कार्ये देखील भिन्न आहेत. तर Operating System ची मुख्य कार्ये कोणती आहेत हा प्रश्न तुमच्या मनात येत असेल. तर त्याचे उत्तर खाली दिले आहे.
- Hardware Operation: Operating System हार्डवेअर चालवते. हे ड्रायव्हरद्वारे डिव्हाइससह ऑपरेशन established करते आणि user इनपुट आणि आउटपुट डिव्हाइसेससह ऑपरेट करण्यास अनुमती देते.
- Program Operation: Operating System प्रोग्राम्स Managed करते, जसे की कोणता प्रोग्राम कोणत्या वेळी आणि कोणत्या content सह चालविला जाईल.
- File Operation: हे files आणि folders stored करते, जेणेकरून user त्यांचा डेटा stored आणि व्यवस्थित ठेवू शकतात.
- Communications: Operating System हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअरमधील संवाद हाताळतात, जसे की इनपुट आणि आउटपुट डिव्हाइसेस, नेटवर्क आणि इतर Communication media.
- Security: Operating System सुरक्षा उपाय करते, जसे की user error search, पासवर्ड संरक्षण, डेटा एन्क्रिप्शन आणि इतर सुरक्षा कार्ये.
Operating System चे किती प्रकार आहेत | Types Of Operating System In Marathi
Operating System चे प्रकार खाली दिले आहेत.
Server Operating System | सर्वर ऑपरेटिंग सिस्टम
Server Operating System ही ऑपरेटिंग सिस्टम आहे जी सर्व्हर हार्डवेअरवर established केली जाते आणि ती सेटअप, कॉन्फिगर आणि व्यवस्थापित करण्यात मदत करते. या ऑपरेटिंग सिस्टीम चा वापर वेब साइट्स, डेटाबेस सर्व्हर, ऍप्लिकेशन सर्व्हर, फाइल सर्व्हर, मेल सर्व्हर आणि इतर नेटवर्क सेवा प्रदान करण्यासाठी केला जातो.
Desktop Operating System | डेस्कटॉप ऑपरेटिंग सिस्टम
Desktop Operating System ही personal आणि व्यावसायिक संगणकांसाठी डिझाइन केलेली ऑपरेटिंग सिस्टम आहे. हा संगणक users ना त्यांच्या डेस्कटॉप आणि लॅपटॉपवर विविध कामे करू देतो. काही प्रमुख डेस्कटॉप ऑपरेटिंग सिस्टम खाली दिल्या आहेत:
- Microsoft Windows
- macOS
- Linux
- Chrome OS
Mobile Operating System | मोबाइल ऑपरेटिंग सिस्टम
Mobile Operating System स्मार्टफोन, टॅब्लेट, स्मार्ट वेअरेबल (स्मार्ट घड्याळे), टीव्ही आणि इतर मोबाइल tools साठी डिझाइन केले आहेत. या ऑपरेटिंग सिस्टीम user ना विविध devices वर वापरण्यास accessibility प्रदान करतात आणि त्यांना इंटरनेट, ॲप्स, गेम, मल्टीमीडिया आणि इतर सामग्रीमध्ये प्रवेश करण्याची परवानगी देतात. काही प्रमुख मोबाइल ऑपरेटिंग सिस्टम खाली दिल्या आहेत:
- Android
- iOS
- KaiOS
- Windows Phone
Embedded Operating System | इम्बेडेड ऑपरेटिंग सिस्टम
Embedded Operating System या ऑपरेटिंग सिस्टीम आहेत ज्या लहान आणि व्यवस्थित Equipment किंवा इलेक्ट्रॉनिक devices मध्ये एम्बेड केलेल्या आहेत.
हे स्मार्ट घड्याळे, स्मार्ट टीव्ही, इंटरनेट ऑफ थिंग्ज (IoT) उपकरणे, मोबाइल फोन, डिजिटल कॅमेरे, ट्रॅफिक सिग्नल्स, आर्किटेक्चरल उपकरणे, बायोमेट्रिक्स, इलेक्ट्रॉनिक गॅझेट्स आणि कारमधील सिस्टीम यासारख्या उपकरणांमध्ये वापरले जातात. एम्बेडेड ऑपरेटिंग सिस्टमची उदाहरणे खाली दिली आहेत:
- Android Things
- Embedded Linux
- FreeRTOS
- Zephyr
- Contiki
- ThreadX
- μC/OS
- Windows Embedded Compact
Special Purpose Operating System
Special Purpose Operating System या ऑपरेटिंग सिस्टीम आहेत ज्या विशेष उद्देशांसाठी किंवा कार्यांसाठी डिझाइन केल्या आहेत. नॅव्हिगेशनल सूचना, वैज्ञानिक संशोधन, इंटरफेस उपकरणे, नियंत्रण प्रणाली आणि इतर विशेष कार्ये यासारखे विशिष्ट कार्य पूर्ण करण्यासाठी या ऑपरेटिंग सिस्टम विकसित केल्या जातात.
ऑपरेटिंग सिस्टमची उदाहरणे | Examples Of Operating System
ऑपरेटिंग सिस्टमची उदाहरणे खाली दिले आहेत.
- Microsoft Windows
- macOS
- Linux
- Android
- iOS
- Windows Server
- UNIX
Windows आणि Mac मध्ये काय फरक आहे | What Is The Difference Between Mac And Windows In Marathi
| MacOS | Windows OS | |
| डेवलपर | Apple Inc | Microsoft Corporation |
| User इंटरफेस | लिनियर, फ्लैट डिज़ाइन, डॉक | Start मेनू, टास्कबार |
| फ़ाइल सिस्टम | Apple File System | New Technology File System |
| सेक्यूरिटी | Gatekeeper, FileVault, iCloud Keychain | Windows Defender, BitLocker, Windows Hello |
| एप्लिकेशन | App Store | Microsoft Store, Third-party applications |
FAQ’s
जगात किती Operating System आहेत?
पाच लोकप्रिय ऑपरेटिंग सिस्टम आहेत: Apple macOS, Microsoft Windows, Google ची Android OS, Linux ऑपरेटिंग सिस्टम आणि Apple iOS.
सर्वात सामान्य Operating System काय आहेत?
वैयक्तिक संगणकांसाठी तीन सर्वात सामान्य ऑपरेटिंग सिस्टम मायक्रोसॉफ्ट विंडोज, मॅकओएस आणि लिनक्स आहेत.
Operating System आपल्या संगणक प्रणालीचे संरक्षण कसे करते?
ऑपरेटिंग सिस्टममध्ये अँटी-व्हायरस आणि अँटी-मालवेअर संरक्षण सॉफ्टवेअर प्रोग्राम नावाचे इनबिल्ट सॉफ्टवेअर घटक असतात जे दुर्भावनापूर्ण क्रियाकलाप आणि धोरण उल्लंघनासाठी प्रोग्राम आणि नेटवर्कचे निरीक्षण करतात .
निष्कर्ष
Operating System ही संगणक प्रणालीतील सर्वात महत्त्वाची सॉफ्टवेअर लेयर आहे, जी हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअर यांच्यात मध्यस्थाची भूमिका बजावते. ती संगणकाच्या संसाधनांचे व्यवस्थापन करते, जसे की प्रोसेसर, मेमरी, स्टोरेज, आणि इनपुट-आउटपुट डिव्हाइसेस.
ऑपरेटिंग सिस्टम वापरकर्त्याला सहजतेने संगणकाशी संवाद साधण्यासाठी ग्राफिकल युजर इंटरफेस (GUI) किंवा कमांड-लाइन इंटरफेस (CLI) प्रदान करते. यामध्ये मल्टीटास्किंग, मल्टीप्रोसेसिंग, फाईल व्यवस्थापन, आणि सुरक्षा यांसारख्या महत्त्वाच्या सुविधा समाविष्ट असतात.
विंडोज, मॅकओएस, लिनक्स, आणि अँड्रॉइड हे याचे सामान्य उदाहरण आहेत. ऑपरेटिंग सिस्टमशिवाय संगणकावर कोणत्याही सॉफ्टवेअरचे कार्य करणे शक्य होत नाही, त्यामुळे ती संगणक प्रणालीचा आधारस्तंभ आहे.
मित्रांनो, आशा आहे की तुम्हाला आमचा हा article आवडला असेल. Operating System म्हणजे काय आणि Windows आणि Mac मध्ये काय फरक आहे. याची माहिती समजली असेल. आपल्याला या लेखात याबद्दल संपूर्ण माहिती मिळाली असेल. हा लेख आपल्या त्या मित्राला शेयर करा आणि article आवडले तर खाली comment मध्ये नक्की सांगा.
अजुन लेख वाचा